Béo phì ở trẻ em được coi là một hiểm họa! Và hiện tại, có một sự thật là cứ năm đứa trẻ ở Mỹ thì có một đứa có nguy cơ béo phì ngay khi đang học Tiểu học.[1] Và mặc dù đây là vấn đề chỉ tồn tại ở các nước đã phát triển nhiều hơn ở các nước đang phát triển, nhưng nó thực sự là một vấn đề cấp bách mang tính toàn cầu.
Nuôi dạy những đứa trẻ béo phì không phải là một viễn cảnh mà các ông bố bà mẹ mong muốn vì chẳng ai muốn nhìn con mình thừa cân hay béo phì. Nhưng đây là nguyên do chính – hầu hết trẻ em béo phì là do cha mẹ của chúng![2] Đúng vậy, tôi không hề nói quá ở đây – nhưng nếu con bạn trở nên thừa cân, thì bạn chính là người có trách nhiệm lớn nhất.
Không cần phải quá thất vọng về chính mình, bởi bạn hoàn toàn có thể chuộc lại những lỗi lầm đó – bắt đầu từ ngay hôm nay!
Trong bài viết này, tôi sẽ chỉ cho bạn thấy cách mà bạn khiến con mình thừa cân một cách vô thức, và tại sao béo phì ở trẻ em là một vấn đề nghiêm trọng và quan trọng nhất là làm thế nào để con bạn luôn mạnh khỏe. Vì thế, hãy thư giãn và ngồi nghiền ngẫm với những bước nuôi dạy trẻ mạnh khỏe dưới đây.
Thừa cân ở trẻ em là vấn đề không mấy được quan tâm một cách khó hiểu. Một đứa trẻ thừa cân hay béo phì hiển nhiên là một sự bất lợi với rất nhiều nguyên do. Dưới đây là một trong số đó:
Nguy cơ gây ra hàng loạt vấn đề về sức khỏe
Thừa cân có liên quan tới rất nhiều triệu chứng nguy hại cho sức khỏe bao gồm cả chứng tiểu đường cấp độ 2, các loại bệnh tim mạch, hen suyễn,[3] đau nhức khớp và thậm chí gây ra chứng rối loạn giấc ngủ.[4]
Kết quả của thừa cân chính là việc tình trạng sức khỏe của con bạn có xu hướng đi xuống bởi một trong số những căn bệnh trên và hiển nhiên, đây không phải là một tin tốt đẹp gì đâu.
Gia tăng nguy cơ béo phì và tử vong khi trưởng thành
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những đứa trẻ béo phì thường có nguy cơ thừa cân cao hơn khi trưởng thành.[5] Và không may rằng, béo phì cũng làm gia tăng tỷ lệ tử vong, điều đó nói lên rằng người thừa cân thường có tuổi thọ ngắn hơn bình thường.
Dẫn tới việc tự ti về bản thân và bị xã hội chế giễu
Những bạn nhỏ béo phì thường là nạn nhân của những kẻ bắt nạt ở trường học và kết quả rất bi thương.
Khi người ta trưởng thành, những trải nghiệm tiêu cực từ thời thơ ấu kết hợp với sự chế giễu của xã hội có thể dẫn đến việc bản thân họ trở nên tự ti và thậm chí là trầm cảm. Và trong một số trường hợp tệ hơn, có thể họ sẽ tìm đến việc tự sát!
Được rồi, nếu chúng ta đã hiểu tại sao những em bé bị béo phì lại được coi là những trở ngại, thì bây giờ hãy đọc tiếp phần sau để hiểu bố mẹ đang vô tình vỗ béo con mình ra sao.
Có rất nhiều thứ được coi là “những điều thường thôi” mà hàng ngày bố mẹ vẫn làm khiến cho trẻ bị vỗ béo một cách trực tiếp và gây ra các bệnh thường gặp. Bao gồm những điều như sau:
Là một tấm gương xấu
Được rồi, hãy đọc kĩ nhé – với cương vị là bố mẹ, thì các bạn tựa như những anh hùng của bọn trẻ! Và bọn chúng theo dõi từng đường đi nước bước của bạn, học theo và tìm hiểu mọi thứ thông qua bạn. Cho nên nếu bạn thừa cân, đồng nghĩa với việc bạn đã cho trẻ thấy một thông điệp dễ hiểu là – Béo phì không phải là vấn đề quá to tát. Và chính vì lẽ đó, con bạn sẽ muốn giống bạn, chúng bắt đầu tăng cân.
Tương tự thế, những đứa trẻ học theo những gì bạn làm (hoặc không làm) và sẽ cố gắng để ganh đua với bạn. Vì thế, nếu bạn là kiểu người hiếm khi tập thể dục và thích những món ăn nhanh thiếu chất, thì con bạn cũng sẽ đua theo tính đó. Thật không may, lối sống này sẽ khiến chất béo được tích tụ lại trong cơ thể, gây ra vấn đề về cân nặng.
Bạn là người “quá bận rộn để nấu ăn”
Vâng – Thế giới chúng ta đang sống có nhịp độ ngày càng nhanh hơn. Và nếu không cẩn thận, bạn sẽ coi những việc như nấu ăn, hay làm việc nhà là những việc khiến bạn lãng phí thời gian. Chính vì thế, bạn thường gọi bánh pitsa thông qua Alexa hơn là bỏ ra một giờ đồng hồ trong bếp để chuẩn bị những bữa ăn bổ dưỡng.
Nhưng hãy nghĩ kĩ lại nhé – hầu hết những món ăn có chất lượng kém như đồ ăn nhanh, thường chẳng có chất dinh dưỡng nào. Và nếu bạn cho trẻ ăn một thực đơn toàn bánh, khoai chiên và kem, thì sau đó bạn sẽ phải chấp nhận rằng – con mình trở nên béo phì!
Giữ bọn trẻ bớt nghịch ngợm bằng việc xem TV
Nếu bạn bắt con mình phải ngồi im một chỗ xem TV hay chơi các trò chơi video bởi vì “quá bận” để có thể để mắt đến chúng, thì bạn đang cổ vũ cho hàng loạt các vấn đề về cân nặng ở con mình. TV không hề mang lại những điều tốt đẹp như bạn tưởng. Với bọn trẻ, việc xem ti vi toàn bộ thời gian, sẽ khiến chúng quen với lối sống lười vận động, trực tiếp dẫn tới việc khiến lượng thời gian dành cho hoạt động thể chất bị rút ngắn.[6]
Hơn thế nữa, nếu xem TV trong một khoảng thời gian quá dài, sẽ khuyến khích hình thành thói quen ăn vặt không kiểm soát, ăn những món ăn không có tý chất dinh dưỡng nào, trực tiếp dẫn tới tình trạng béo phì. Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng chính từ lối sống ít vận động và ăn vặt tự do gây ra bởi xem TV, xem các loại quảng cáo đồ ăn vặt tiêu tốn hàng tỷ đô la cũng là một nhân tố khiến việc thích những món ăn kém dinh dưỡng và gây ra hiện tượng béo phì gia tăng nhanh.[7]
Dẫn bọn trẻ đi ăn ở các cửa hàng ăn nhanh để tuyên dương khi chúng ngoan ngoãn
Khi bạn hứa sẽ cho con mình ăn kem thỏa thích như một phần thưởng để khuyến khích chúng khi ăn rau xanh, thì cậu bé/cô bé ngay lập tức sẽ ghi nhớ rất rõ phần thưởng này – kem là một món tuyệt hảo và đi kèm với nó là rau xanh. Và nếu con bạn khắc ghi điểm này trong suốt cuộc đời, thì việc trẻ không bao giờ từ bỏ các món ăn nhanh là điều hiển nhiên và cuối cùng chính nguyên do này gây ra sự tích tụ chất béo quá mức trong cơ thể.
Khuyến khích trẻ tự chơi trong nhà
Mặc dù không nên để trẻ tự đi lang thang quanh khu phố nhưng cũng không nên khuyến khích chúng ru rú ở trong nhà!
Lúc nào cũng bắt chúng phải chơi ở trong nhà như thể "bị nhốt" là khuyến khích chúng vận động ít đi và là nguyên nhân chính dẫn đến việc tăng cân.
Được rồi! Hãy bỏ qua những điểm tiêu cực và phải tiếp tục tiến lên chứ - dưới đây là những bí kíp thường nhật giúp con trẻ luôn mạnh khỏe.
1.Trở thành một tấm gương tốt
Như tôi đã đề cập trước đó, tác động của bố mẹ lên con cái về cách sống là không thể thay đổi, Vì thế, nếu bạn muốn con mình luôn khỏe mạnh, bạn cần bắt đầu với chính bản thân mình.
Vận động bằng cách đi bộ và rủ cả bọn trẻ theo cùng. Ăn những bữa ăn bổ dưỡng và để bọn trẻ học theo. Và chúng sẽ thấy bạn – những người hùng của chúng - đang làm những điều đúng đắn, không lâu sau đó, tự con bạn sẽ học theo những thói quen ấy.
2. Hãy khuyến khích chúng bằng những bữa ăn bổ dưỡng
Được rồi, đây là điểm mấu chốt, nên hãy tập trung nhé! Dinh dưỡng là do bạn quyết định – điều này cũng đúng với con trẻ.
Ăn những bữa ăn đủ chất dinh dưỡng là một điều mà bạn không bao giờ được bỏ qua nếu thực sự muốn con bạn không thừa cân. Chế độ ăn lành mạnh là yếu tố quan trọng để hình thành thói quen ăn uống lành mạnh, vì thế chắc chắn bạn sẽ muốn bắt đầu từ đây.
3. Chú ý tới kích cỡ của suất ăn
Mặc dù bài viết tập trung vào chủ đề ăn uống lành mạnh, nhưng bạn cũng cần phải chú ý đến lượng thức ăn mình sẽ đưa cho bọn trẻ là "bao nhiêu".
Con trẻ nên được khuyến khích ăn những thứ mà chúng có thể ăn – chứ không phải bằng cách ép chúng ăn! Bạn không nên khuyến khích bọn nhóc việc dọn sạch đĩa ăn của mình bởi lẽ thói quen này sẽ khiến chúng ăn thêm thật nhiều khi lớn lên – và đương nhiên là, gây ra các vấn đề về cân nặng.
4. Không khuyến khích ăn những món ăn nhanh
Đồ ăn nhanh không hề tốt đẹp... phải nói là siêu tệ hại! Và bạn sẽ phải dạy cho bọn trẻ hiểu rõ điều này một cách thuyết phục nhất.
Để bắt đầu, bạn cần phải dọn dẹp lại căn bếp và tủ lạnh của mình, vứt bỏ hết nhưng món ăn vặt trong nhà.
Thêm vào đó, bạn cũng nên khuyến khích lũ trẻ ăn những món ăn bổ dưỡng ở trường khi cho chúng tiền để ăn vặt.
5. Tập thể dục thường xuyên như thói quen hàng ngày
Hãy coi như đây là một lời đề nghị nhé – nếu bạn quan tâm đến sức khỏe của con mình, hãy khuyến khích chúng tập thể dục thường xuyên.
Bạn có để ý việc con trai bạn thích môn điền kinh không? Hãy khuyến khích con trẻ tham gia vào đội tuyển trường. Nếu cô con gái nhỏ của bạn có hứng thú với bóng chuyền, thì bạn hãy nói chuyện với các huấn luyện viên ở trường và để cô bé tham gia vào đội bóng chuyền. Cùng nhau đi bộ, cùng nhau chạy vòng quanh nhà, giao cho bọn trẻ vài việc vặt trong nhà…
Hãy cố hết sức để bọn trẻ vận động cơ thể! Chính những hoạt động này sẽ giúp chúng đốt cháy lượng calo và duy trì cân nặng đúng chuẩn.
6. Rút phích cắm của TV
Như đã nói ở phần trên, TV rất có hại đối với trẻ nhỏ. Vì vậy bạn cần giới hạn thời gian xem của con mình ở mức tối đa nhất.
Không nên để con bạn xem TV quá một giờ đồng hồ mỗi ngày. Và đương nhiên cũng áp dụng như thế đối với các trò chơi video!!
7. Đi ngủ đúng giờ
Bạn có thể không biết điều này, nhưng giấc ngủ thực sự giúp chúng ta giảm cân. Vì vậy, hãy đặt ra một thời gian cụ thể cho việc đi ngủ hàng ngày và đảm bảo rằng bọn trẻ sẽ thực hiện theo.
Thông thường, quảng thời gian từ 7 đến 9 tiếng mỗi ngày để ngủ là khoảng thời gian phù hợp nhất đối với con trẻ mỗi đêm. Và khi ngon giấc, cũng là lúc việc tăng cân chấm dứt.
8. Kiểm tra chỉ số BMI thường xuyên
Nếu bạn nói con mình béo chỉ bằng việc nhìn chúng. Thì tôi phải nói rằng bạn đang tự lừa dối mình dù cho bạn không hài lòng với điều đó.
Vì thế, đây chính là một lựa chọn đáng tin cậy hơn, kiểm tra chỉ số phát triển cơ thể của con bạn (gọi tắt là BMI) thường xuyên hơn. Bạn có thể tự kiểm tra bằng cách so với bảng tính BMI hoặc tại các cơ sở y tế gần nhà.
Giờ chính là lúc bạn phải thực hiện tất cả những điều này – ngay từ hôm nay! Nếu bạn không chắc chắn việc con mình có bị béo phì hay không, hãy bắt đầu bằng việc kiểm tra chỉ số BMI của chúng.
Và sau đó hãy loại bỏ tất cả những món ăn vặt ở nhà, đưa trẻ vào khuôn khổ với một thực đơn đủ chất, kết hợp với việc tập luyện hàng ngày và giữ chúng tránh xa những thứ có thể trở nên béo phì.
Bạn cũng đừng quên rằng – mình là bố mẹ - cho nên bạn có một ảnh hưởng to lớn đến sự lựa chọn phong cách sống sau này của bọn trẻ.
Vì vậy, hãy trở thành một tấm gương tốt bằng cách duy trì cân nặng lành mạnh của chính mình. Và kết quả cuối cùng sẽ khiến bạn bất ngờ khi có thể cải thiện được sức khỏe và niềm vui không chỉ cho bọn trẻ, mà còn cho cả gia đình mình nữa đấy.
Nguồn ảnh bìa: Unsplash từ unsplash.com
Tài liệu tham khảo
| [1] | ^ | Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống Bệnh dịch: Sự thật về chứng béo phì ở trẻ em |
| [2] | ^ | Khoa học thường nhật: Trẻ em béo phì là do lỗi từ ba mẹ |
| [3] | ^ | Nghiên cứu bệnh suyễn: Hen Suyễn và Béo Phì: cơ chế và mối quan hệ cơ bản |
| [4] | ^ | Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống Bệnh dịch: Lời khuyên cho bố mẹ - Cách giúp trẻ duy trì cân nặng khỏe mạnh |
| [5] | ^ | Tạp chí khoa học Thực phẩm và Dinh dưỡng: Môi trường sống và vấn đề thừa cân của trẻ: Cha mẹ phải làm gì |
| [6] | ^ | Nghiên cứu Khoa học từ Havard: Xem TV và "Khoảng thời gian Ngồi yên” |
| [7] | ^ | Tạp chí Cha mẹ: Những đứa trẻ thừa cân: Nên đổ lỗi cho điều gì? |