Bạn có kinh nghiệm, có kiến thức vững vàng và những kỹ năng tuyệt vời, và đó là những gì bạn nghĩ công việc bạn mong muốn yêu cầu. Nhưng điều gì đã cản trở bạn phát triển? Trong công việc hay cuộc sống, có những kỹ năng khác vô cùng cần thiết nhưng thường xuyên bị bỏ quên, đó là kỹ năng mềm.
Kỹ năng mềm nắm giữ những điều kiện quan trọng bạn không thể ngờ tới để thành công. Các kỹ năng mềm thường xuyên xuất hiện trong các mô tả công việc, và nếu bạn cho thấy bạn sở hữu chúng thì khả năng bạn có được công việc mong muốn sẽ cao hơn, hoặc bạn sẽ thành công hơn với công việc hiện tại của mình.
Sự khác biệt giữa kỹ năng cứng và kỹ năng mềm là gì?
Kỹ năng cứng là những khả năng có thể xác định và đánh giá được, hoặc là bạn có chúng, hoặc bạn không. Một tấm bằng thạc sĩ ngành kinh doanh là kỹ năng cứng. Khả năng tiếng Tây Ban Nha là kỹ năng cứng, nếu thực sự đã rèn luyện thì bạn sẽ dùng được ngôn ngữ này.
Có những công việc với yêu cầu cụ thể là sở hữu những kỹ năng cứng, như là thời gian làm việc ở vị trí tương đương, hoặc yêu cầu thành thạo một phần mềm, chương trình máy tính cụ thể nào đó.
Kỹ năng mềm khó để đánh giá và định lượng hơn. Chúng không thể được tính toán. Bạn không đươc cấp chứng chỉ cho sự linh hoạt trong công việc (nhưng đáng lý ra bạn nên được cấp chứng chỉ ấy!)
Đó là những kỹ năng rất quan trọng, nhưng thật khó để đánh giá xem nếu bạn thực sự có kỹ năng đó hay không. Chúng là những phẩm chất bạn rèn luyện cả đời để trở nên thành thục, và có thể áp dụng theo nhiều cách khác nhau, ở mọi mặt trong cuộc sống hàng ngày.
Kỹ năng mềm cũng là những đặc điểm tính cách sẽ đi theo bạn tới bất cứ đâu, dù là nơi làm việc hay là những địa điểm khác.
Những kỹ năng mềm thường gặp nhất là gì?
Kỹ năng mềm có phạm vi áp dụng rộng lớn, và đa dạng tùy theo mục đích sử dụng, nhưng một số kỹ năng thường gặp và quan trọng nhất bao gồm:
- một người lắng nghe giỏi
- một người giỏi giải quyết vấn đề
- khả năng thích ứng với môi trường, điều kiện mới
- một người có khả năng giao tiếp xuất sắc
- một người làm việc theo nhóm tốt
Sẽ có ích hơn nếu bạn có thể:
- lắng nghe phản hồi về công việc, thành quả của mình
- giải quyết mâu thuẫn với người xung quanh
- làm việc được với những người khó tính, hay khó gần
- nhận ủy quyền khi cần thiết
- linh hoạt trong mọi tình huống
Đặc điểm tính cách được xem là kỹ năng mềm
Một đặc điểm tính cách phổ biến có thể trở thành kỹ năng mềm rất quan trọng đối với quá trình làm việc (và cuộc sống nói chung), chính là có tư duy tiến bộ.
Nói vậy có nghĩa là bạn nhìn nhận thất bại như một cơ hội để học thêm điều mới hay thử điều gì đó khác biệt, thay vì xem thất bại như vật cản đường ngăn bạn làm điều mà bạn tuyên bố mình muốn làm.
Những người có tư duy cầu tiến thường thích học hỏi, luôn tò mò về những thay đổi và mong muốn cải thiện bản thân. Họ cũng không đổ lỗi người khác vì những vấn đề của mình, và có thể trở thành những người có khả năng làm việc nhóm, hay là một người quản lý tốt.
Các đặc điểm tính cách khác có thể được xem là kỹ năng mềm bao gồm thân thiện, hiếu kì, khả năng tự nhận thức, tự tin, bền bỉ và kiên nhẫn. Thái độ "trôi theo dòng chảy" ưu tiên giữ hòa khí giúp bạn kiểm soát cơn căng thẳng cũng khá quan trọng, tùy thuộc vào môi trường làm việc.
Tại sao kỹ năng mềm lại quan trọng?
Kỹ năng mềm có thể thúc đẩy người sở hữu chúng tiến đến thành công. Chúng còn đóng vai trò tạo nên sự khác biệt giữa một người chỉ vừa đủ sức với công việc của mình, và một người giỏi những gì mình làm - chính là người bạn luôn muốn có trong nhóm mình. Chúng giúp nạn phân định đâu là một người quen biết vui tính, đâu là người bạn thân của bạn.
Nhìn chung, kỹ năng mềm giúp bạn được mọi người yêu thích, đồng thời giúp bạn có lợi thế trong khi được đánh giá, so sánh với người khác, nhất là khi mọi kĩ năng của bạn đều đáng ghi nhận.
Chẳng hạn, khi bạn là một người lắng nghe tốt, bạn có khả năng trở thành một chuyên viên trị liệu. Còn sự linh hoạt, mềm dẻo biến bạn thành một người làm việc nhóm hiệu quả, và khi là một người giỏi giải quyết vấn, bạn sẽ đủ sức để đảm bảo công việc đúng thời hạn.
Các chuyên viên môi giới - và nhiều người khác trong chúng ta - phải đối phó với những người luôn khó tính và căng thẳng. Ai có thể làm việc với họ và luôn nở nụ cười hẳn sẽ nhận được những đánh giá tích cực và sự tin tưởng lâu dài của khách hàng.
Nếu bạn tiếp cận được với khách hàng nhưng không giữ được họ về lâu dài, thì có lẽ là vì bạn thiếu một kỹ năng mềm cần thiết nào đó. Kỹ năng mềm cũng có thể quyết định xem bạn có được chọn để tham gia một dự án hay một chương trình nào đó, đặc biệt là khi bạn đã đạt mọi yêu cầu khác cho vị trí đó.
Làm cách nào để bạn phát triển kỹ năng mềm?
Kỹ năng mềm là điều khiến mọi người trở nên nổi bật trong giai đoạn xem xét sơ yếu lý lịch hay trong các cuộc phỏng vấn, nhưng kể cả khi bạn không sinh ra sẵn có với những tính cách ấy, thì bạn vẫn có thể tự mình cải thiện. Chẳng hạn, bạn có thể luyện tập để trở nên kiên nhẫn hơn, hoặc để trở thành người lắng nghe tốt hơn, dù chắc chắn là việc đó sẽ không dễ dàng.
Bạn có thể tập trung vào phát triển các kỹ năng mềm của mình bằng cách đọc để tìm hiểu làm sao để có sự tự tin, và tự mình thử nghiệm các phương pháp đó. Bạn có thể tham gia các lớp học về cách tức giải quyết xung đột, hoặc học để trở thành người quản lý tốt hơn. Bạn có thể rèn luyện những kỹ năng này tại nơi làm việc và ở nhà cho đến khi bạn cảm thấy thoải mái hơn khi sử dụng chúng.
Cập nhật các kỹ năng mềm vào sơ yếu lý lịch của bạn
Bạn cần đề cập với nhà tuyển dụng rằng mình những kỹ năng mềm này trước khi bạn đến gặp họ trong một buổi phỏng vấn.
Nhưng nếu bạn chỉ đơn thuần ghi chú rằng, "Tôi rất tự tin. Tôi cũng giỏi làm với những người khó tính và có tư duy phát triển" vào hồ sơ cá nhân hoặc trong thư xin việc, thì chẳng bao giờ bạn chứng minh được gì với ai cả.
Như mọi thông tin khác về kỹ năng trong hồ sơ, bạn cần nhắm tới việc thể hiện, thay vì chỉ nói suông. Bạn cần trình bày những tình huống bạn đã sử dụng các kỹ năng để giải quyết vấn đề tại nơi làm việc, cũng như cách bạn sẽ dùng nếu tình huống đó xảy ra trong tương lai.
Hoặc bạn có thể chỉ ra rằng bạn luôn hoàn thành công việc đúng thời hạn, khẳng định tính linh hoạt và sự đáng tin cậy nơi bạn, đồng thời nhấn mạnh kinh nghiệm quản lý, tức là bạn có thể trở thành đại diện và một phần của nhóm với khả năng giao tiếp thuần thục.
Hiểu rõ và luyện tập kỹ năng mềm là một quá trình kéo dài, không ngừng nghỉ. Nhưng cũng như học ngôn ngữ lập trình hoặc tham gia khóa học đào tạo liên tục, những kỹ nằng này có thể là điều kiện cần để bạn vươn lên hàng đầu trong việc phát triển sự nghiệp hay cuộc sống nói chung.