Nhiều người gọi những ngày đến trường đi học là những ngày tươi đẹp nhất trong cuộc đời họ. Họ luôn nhớ những niềm vui và những tình bạn. Nhưng họ nhớ được bao nhiêu về những điều mà họ được dạy?

Về cơ bản, trường học có nhiệm vụ truyền tải và chuẩn bị kiến thức cho lớp trẻ trước khi bước vào xã hội. Ngày nay, chẳng có điều gì nghi ngờ rằng việc đi học là vì ý định tốt đẹp đó nhưng tôi không bị thuyết phục bởi việc nó có thực hiện được cam kết đó không nữa. 

Hãy để tôi giải thích điều này.

Khi còn nhỏ, chúng ta được dạy rằng đến trường học là quan trọng và cần thiết. Có lẽ bạn đã nghe những câu tương tự với tôi như: “đừng bỏ lỡ buổi học ở trường”, “hãy đến lớp đi”, “hãy làm bài tập về nhà”, “nhớ phải nghe lời thầy cô”…

Với áp lực không ngừng như thế từ bố mẹ và giáo viên, không có gì đáng ngạc nhiên rằng việc bỏ học luôn bị nhìn nhận là một điều xấu. Không thể tốt nghiệp sẽ bị hầu hết mọi người đánh giá là một thảm hoạ và sẽ dẫn tới những khó khăn khi tìm việc làm sau này.

Tuy nhiên, như bạn đã nhận ra rất nhanh rằng một số người thành công hay sáng tạo nhất trên thế giới đều đã từng bỏ học ở trường giữa chừng.

Sự lựa chọn tốt hơn

Dù trường học cũng quan trọng, nhưng không bao giờ nên nhầm lẫn giữa trường học và giáo dục.

Giáo dục còn hơn cả việc đến trường.

Nếu bỏ qua những định kiến về giáo dục, bạn sẽ nhận thấy rằng giáo dục chỉ đơn giản là quá trình thúc đẩy học tập, hay sự tiếp thu kiến thức, kĩ năng, những giá trị, niềm tin và thói quen.

Giáo dục thường diễn ra dưới sự hướng dẫn của các nhà sư phạm, nhưng - một điều quan trọng là - những người học cũng có thể tự dạy chính mình.

Trường học là một địa điểm cụ thể, nhưng giáo dục có thể thực hiện ở bất kỳ nơi đâu, bất cứ khi nào và với bất cứ ai – bao gồm cả bản thân bạn.

Giáo dục có ở dưới bất kì hình thức nào. Và bất cứ trải nghiệm nào có ảnh hưởng đến việc hình thành cách con người suy nghĩ, cảm nhận hay hành động đều có thể coi là mang tính giáo dục.

Tóm lại, giáo dục là hình thức học hỏi vô hạn​​​​​​​.

Như đã đề cập ở phần mở đầu, một vài người cực kỳ thành công là những người đã bỏ học giữa chừng. Tất nhiên, họ chắc chắn không phải những kẻ ngốc hay không được giáo dục. Thay vì đến trường, họ tự học từ chính bản thân và từ kinh nghiệm cuộc sống.

Ví dụ như Richard Branson, người sáng lập Virgin, đã trượt kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông. (Ông bỏ học năm 16 tuổi.) Bạn có thể đã biết câu chuyện này, nhưng bạn có biết rằng Branson từng bị chứng rối loạn khả năng đọc và thành tích học ở trường rất kém không? Không nghi ngờ về việc các giáo viên đã đánh trượt ông. Tuy nhiên, giá trị tài sản của Branson bây giờ ước tính khoảng 4 tỉ USD!^[1]

Rõ ràng, giáo dục có thể vượt hơn cả trường học​​​​​​​.

Ở trường, bạn học các lý thuyết, nhưng bạn thường thiếu cơ hội để áp dụng những kiến thức đã được học. Và vì thế, liệu bạn có thực sự học được điều gì đó không?

Để thành công ở trường học, bạn cần phải nghe lời, và việc bạn học giỏi hay không sẽ phụ thuộc vào những kỳ vọng từ giáo viên của bạn. Và rốt cục cũng chỉ là đạt được mục đích đáp ứng kì vọng của những người khác thay vì thực sự học được điều gì đó hữu ích giúp bạn có cuộc sống hạnh phúc, khoẻ mạnh và hiệu quả hơn.

Trường học và thực tế thường trái ngược với nhau. Để thành công trong cuộc sống, bạn cần suy nghĩ sáng tạo thay vì chỉ đơn giản làm những gì người khác đang làm.

Có rất nhiều khía cạnh để quan tâm bên cạnh những môn học ở trường. Ví dụ như làm thế nào để tạo dựng và duy trì những mối quan hệ tích cực, làm việc thông minh như thế nào và làm sao để sống một cuộc sống có ý nghĩa. Đó là những điều bạn không chắc sẽ được học ở trường. Nhưng nếu bạn tiếp tục tự giáo dục bản thân mình theo những cách khác (từ trải nghiệm và từ những môn học không dạy ở trường/ từ những cuốn sách), bạn sẽ luôn học hỏi và áp dụng được nhiều kiến thức mới.

Làm sao để tận dụng sự thay thế tốt hơn này

Hi vọng rằng, tôi đã cho bạn hiểu được lý do căn bản tại sao giáo dục lại tốt hơn trường học. Bây giờ đến lúc tôi chỉ cho bạn vài cách để tận dụng điều này.

Đầu tiên, đừng giới hạn vào việc học ở trường của bạn

Nếu bạn muốn phát triển trong cuộc sống, đừng phụ thuộc vào việc học từ một trường/một nơi hay một người với tiêu chuẩn nhất định. Thay vào đó, hãy khám phá những cách học và vận dụng thực tế thực sự hữu ích trong cuộc sống của bạn. Điều này có thể góp phần tích cực giúp bạn có thể đạt được nhiều nhất những gì bạn mong muốn. Việc học “ngoại khoá” này có thể qua sách vở, video, các khoá học, hội thảo hay kinh nghiệm sống.

Hãy đọc cả những điều ngoài sở thích của bạn

Nếu bạn chỉ tập trung vào những thứ bạn đã biết và có hứng thú, bạn chắc sẽ không thể phát triển bản thân một cách vượt bậc. Thay vào đó, hãy tìm kiếm những cách học khác với thói quen bình thường của bạn. Ví dụ bạn hiện là một nhà văn, hãy bắt đầu học chơi một nhạc cụ. Bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy nó giúp ích cho việc viết lách của bạn như thế nào, và bạn sẽ tận hưởng một sở thích hoàn toàn mới!

Nói chuyện với những người thông minh​​​​​​​

Bạn có nhận thấy những người thành công có xu hướng gặp gỡ những người thành công khác không? Đó không phải là điều ngẫu nhiên. Những người có thành tích cao luôn có mối quan hệ với những người khác và cũng học hỏi từ họ. Bạn cũng có thể làm tương tự. Hãy tự tin hơn một chút, và bắt đầu dành thời gian với những người thành công, tích cực và sáng tạo. Một khi làm được điều đó, trong thời gian ngắn bạn sẽ sớm bắt kịp những ý nghĩ của họ, tư duy của họ và cả cách sống thiên về hành động của họ. Hãy để thành công của họ chuyển sang bạn.

Nghiên cứu mọi thứ và nghĩ vượt lên những điều hiển nhiên

Hãy phá bỏ những điều kiện tinh thần của bạn và bắt đầu nghĩ cho bản thân bạn. Làm được điều này, bạn sẽ ngay lập tức bắt đầu đặt vấn đề về những thứ bạn đã được dạy khi còn nhỏ. Một góc nhìn mới và sắc bén hơn về cuộc sống sẽ mở cho bạn những ý tưởng và mục tiêu có thể trở thành điểm khởi đầu hướng đến thành công và giàu có.

Nếu bạn nhìn lại lịch sử gần đây, những người có thành tựu vĩ đại đều từng làm những điều khác biệt. Có thể kể vài cá nhân như: Henry Ford, Bill Gates, Steve Jobs và Elon Musk.

Giáo dục không đơn giản chỉ là học hỏi và vận dụng​​​​​​​

Học hỏi không nên là quá trình một chiều. Thực tế cho thấy rằng, bạn sẽ học được nhiều hơn từ việc dạy lại, hướng dẫn hay cố vấn cho những người khác. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình có kĩ năng tốt, vẫn sẽ luôn có những người có kỹ năng kém hơn bạn, mong muốn học hỏi từ bạn. Gợi ý của tôi là hãy chủ động tìm kiếm những cơ hội để chia sẻ kĩ năng và kiến thức của mình. Chúng sẽ là những trường hợp có lợi cho cả hai bên.^{[2][3][4][5][6]}

Liên tục học hỏi. Liên tục trải nghiệm. Liên tục vận dụng bản thân.

Khi bạn đặt mình vào con đường học tập không ngừng, bạn sẽ khám phá được rất nhiều điều về cuộc sống và chính bản thân mà bạn chưa từng nghĩ đến. Bạn cũng sẽ dễ dàng nổi bật hơn so với những bạn cùng lứa - dù cho họ có đạt được điểm số cao hơn bạn khi còn đi học.

Giáo dục luôn rộng hơn trường học. Đó là cách để bạn liên tục học hỏi, phát triển và tận hưởng.

Vậy tiếp theo sẽ là gì? Bạn định tiếp tục dựa vào những thành tích học tập trong quá khứ, hay bạn sẽ làm chủ cuộc đời mình ngay bây giờ bằng cách học hỏi và phát triển từ tất cả mọi điều bạn đang đối mặt?

Tôi khuyên nên chọn cách thứ hai.

Nguồn ảnh bìa: Ảnh chụp bởi chuttersnap trên Unsplash từ unsplash.com

Tài liệu tham khảo